GİRESUN
TİCARET BORSASI

BASIN BÜLTENİ
(2018/7)

2018-2019 Fındık Sezonunun hayırlı olsun dilekleri ile sezonu açtık. Ancak sezonun başında hayırlı olsun dilekleri ve tüm kesimlerin bereketli bir kazanç elde etmesi yönündeki iyi dileklerimizin yerini maalesef bir kasvet havası pek de hayırlı gitmediğini gördüğümüz durumların meydana geldiği tespiti ile Sizlerle bir araya gelmiş bulunmaktayız.
Bizler sezon başında, başlangıçta yığılan arz fazlası 30-40 bin ton fındığı TMO alsın derken bu günleri yaşamamak için söylemiştik. Çünkü Önceki senelerde, arz fazlası olan fındıklar, faizlerin % 14-16 bandında seyretmesinen dolayı, tüccar, fabrikacı, entegreci ve ihracatçı tarafından satın alınıp stoklanabiliyordu.
Bu sezonun başında, Ülkemizde yaşanan veya yurt dışı bağlantılı yaşatılan ekonomik sıkıntılar, faizleri % 40'lara çıkarmış ve sektör temsilcileri bu fiyattan fındık stoklayamamış ve piyasa adeta sıkışmış bir vaziyete dönüşmüştür.
Aynı bankalar, döviz kredisi kullanan ihracatçılara, döviz kredisi kullandıramayacaklarını, kredileri ancak TL bazlı %40 faizle kullandırabileceklerini söyleyerek fırsatçılık yapmış ve bu da pusuda bekleyen tekelcilerin ekmeğine yağ sürmüştür. Neticesinde piyasada çok ciddi manada bir nakit sıkışlığı oluşmuş ve fiyatlar düşüş eğilimine geçmiştir. Ayrıca en büyük alıcı, yerli ihracatçıların fındık sattıkları Avrupalı alıcılara, piyasanın altında fındık satış taahhüdünde bulunmuş ve alıcıları Eylül ve Ekim aylarında piyasaya sokmamıştır.
Eğer TMO 30 Bin Ton fındık almış olsaydı: Bugün 15 TL.'lerin Üzerinde fiyatları konuşuyor olacaktık. TMO'nun, belki 2 TL. fazla fiyat vererek 60 Milyon TL. fazla Ödeme yapmış olması gözükse de, geriye kalan 500 Bin Ton fındık 2,00 TL. daha yüksek fiyatla satılarak, Üreticimiz ve Devletimiz 1 Milyar TL. daha fazla gelir elde edecek ve TMO elindeki stoklarda bulunan fındıklarla birlikte 15-16 TL. fiyatlardan satış yapabilecekti.
Biz, TMO her sene fındık alsın demiyoruz. Türkiye genelinde lisanslı depoculuk yeterli derecede gelişip Üreticilerimizin lisanslı depoculuğun avantajlarını tam manasıyla kavrayabilmesi ve Öğrenmesi için gerekli olan orta vadede bir zaman diliminde destek versin istiyoruz. Üretici, Ürününü satmadan, lisanslı depoya koyduğunda fındığın % 75'lik bir kısmına, Ürün senedi karşılığında 9 ay vade ile (``) faizli krediyi Ziraat Bankasından kullanacağını bilsin istiyoruz. Üretici bu konuyla ilgili bizleri dinlerse ve lisanslı depoculuk sistemine güvenirse nakit ihtiyacını (``) faizle karşılayabilir ve piyasa da 1 Kg. fındık inmez. İnsanların yabancı alıcıların piyasayı yönetme ve fiyat aralığını baskılamalarını bu sayede hep birlik olarak aşabileceğimiz düşüncesindeyiz. Üreticimiz, lisanslı depoya Ürün senedi karşılığında bıraktığı fındığı satmayacak olduğundan hem de Ürün karşılığı kadar faizsiz kredi kullanacağı için piyasaya inmeyen fındıkta birilerinin oyuncağı olmaktan kurtulacak ve piyasa Üreticinin fındığı ile kötü yönetilmemiş olacak. Fındık lisanslı depoda olacağı ve piyasaya girmeyeceği için de talep oluşacak ve fiyatlar yükselme eğiliminde olacaktır. Buradaki tek sorun Türkiye'nin elindeki stokları iyi yönetememe sorunu olduğudur. Bunu aşmak için Üreticimizin Ürününü koyabileceği lisanslı depo sayısının artırılması gerekmekte ve bu kısır döngüden bir an Önce kurtulmanın yollarını hep beraber aramamız zorunluluğunu bir kez daha buradan seslendirmek istiyorum.
2008 Yılında 900 Bin Ton civarında idrak edilen fındık rekoltesi olduğu halde fındık 3 Dolar civarında idi. Yine 450 Bin Ton Rekoltenin olduğu ve Fındık bahçelerinin don hasarına uğradığı yılda da fındık 9 Dolara kadar satılmış idi.
Fındık şu an için söylemek gerekirse muadillerine göre bedava bir Ürün haline getirilmiş bulunmaktadır. Rekoltenin geçen seneye göre en az % 30 eksik olduğu bu sezon döneminde maalesef fiyatlar; Dolar bazında % 35 düşmüş veya düşürülmüştür. Badem, Kaju, Ceviz ve Fıstık fiyatları artarken, az rekolte de fındık değer kaybetmiş veya kaybettirilmiştir.
Akabinde TMO, 2018 Yılında Fındık satmayacağını açıklayınca, zaten düşük bantta seyreden ve en ucuz kuruyemiş Ürünü haline gelen Türk Fındığının fiyatını düşürmek için fırsat kollayanlar, 1 Ocak 2019 Tarihinde TMO'nun fındık satacağı dedikodusunu yaparak piyasayı baskı altına almışlardır. TMO Yöneticileri ve Siyasilerden ricamız, satışın en erken seçimlerden sonra yani Nisan 2019 tarihinde yapılabileceği veya değerlendirmelerin bu şekilde olacağı yönünde değiştirilmesidir. İnanın piyasaların toparlanması ve şekillenmesinde bunun iyi yansımaları olacağını düşünüyoruz. Çünkü Devletimizin çok Önemli bir kurumu olan Toprak Mahsulleri Ofisi'nin eldeki bu stok yönetimini başarı ile yönetmesi halinde Üreticimizin yüzünün gülmesi ve piyasanın rahat işlemesi sağlanabilecektir.
Türk Fındığı Orman Ürünü değildir, Milli ve Stratejik bir Üründür. Hala Ülkemizin İthal etmediği az sayıda Üründen birisidir. Avrupalı alıcılar fındığın değerini bizden daha iyi bilmektedir. Fındık alternatifi bulunamayacak kadar değerli ve Allah'ın bize lütfettiği bir Üründür ve anavatanı yine Allah vergisi güzel Ülkemizdir. Dört mevsim on iki ay taze Ürün almak için diğer Ülkelere dikim alanları oluşturanlar ve buralarda Türk Fındığı'na alternatif arayanlar ve buralarda Türk Fındığı'nın maliyetini çok yüksek bulup ucuz maliyetle fındık Üreteceğini sananlar, aynı kalitede fındığı alamayarak hayal kırıklığına uğramışlardır. Biz buna kısaca şunu diyoruz ağlayanın malından gülene fayda olmaz. Türkiye'deki realiteyi görmezden gelip piyasaları baskılayıp fındığı ucuzun ucuzu fiyata alacağını zannedenler yine hayal kırıklığına uğrayacaklardır. Efendim bu fındık olmazsa biz başka Ürüne gideriz ha, fındık hiç almayız ha gibi söylemlere karnımız tok bunun böyle bilinmesini istiyoruz. İnsanların emeğini çalarak sonrasında sosyaliteyi göstermenin insan onuruna yakışmadığının da bilinmesini istiyoruz. Gerek arazi yapısı, gerek iklim olayları, gerekse de çeşitli zirai zararlılar gibi sebeplerden Ürün kalitesini yakalayamamışlar ya da hiç Ürün alamayarak bu Ülkeleri terki diyar etmenin yolunu tutmuşlardır.
Geçen hafta yayımlanan sözde bir rekolte tespitinde; 600 Bin ton bu sene için, 76 Bin TMO Stoğu ve 100-150 Bin Ton da Üretici ve sanayicide fındık kaldığını ve toplam piyasadaki fındığın 800 Bin Ton civarında olduğunu söyleyenler, adeta insanların, Üreticilerin ve T.C. Devleti'nin aklıyla alay eden bir rakam açıklama telaşına düşmüşlerdir. Bunun sebebi aslında algı ile piyasayı yönetmek ve piyasadan bir an Önce ucuz fiyatlarla fındığı çekmek olduğunu biz biliyoruz.
Biraz da borsadaki çalışmalardan bahsetmek istiyoruz. Nisan 2018 Tarihindeki seçimle iş başına geldiğimizde, bir kaç projemiz vardı. Geçmiş basın toplantılarımıza bakarsanız görürsünüz. Giresun Kalite Fındığını diğer çeşitlerden ayrıştırmak, farkındalığını ortaya koymak ve tüketimini artırmak için fındık satış noktaları dedik, bunu Osmancık'ta Pirinç Modeli, Çorum'da Leblebi Modeli gibi yapacağız dedik, yoğun bir tempo ile arkadaşlarımızla birlikte çalışmaya başladık, hala çalışmalarımıza küçÜk çalışma grupları ve iş bölümü ile devam ediyoruz. e-ticaret dedik, çok yakında açılışını yine sizlerle bilgi paylaşımı sağlayarak yapacağız. Borsa yerleşkesine GES dedik, hem kendi elektriğimizi karşılayıp, fazlasını da satmak için. Bununla ilgili çalışmalarımız son bulmakta Şimdilik bunu açıklamak istemiyoruz ki bazı gizlilik bildirimleri var. Ama kamuoyu ile çok yakın zamanda Sizlerle paylaşacağız Giresun Merkez'de tamamı hibe ile bir GES'in kurulumunu gerçekleştireceğiz. Buna hibe sağlayan kurumu takdir ve minnetle Sizlerle paylaşıyor olacağız. Yine göreve başlar başlamaz TÜBİTAK MAM ile yürütülmekte olan Fındık Ar-Ge ve İnovasyon Merkezi ve Fındık Kurutma Prototipi Projesinin Protokolünü imzaladık, bu projenin de müşavirlik ve inşaat ihale aşamaları yürütülüyor çok yakın zamanda sonuçları elde edilerek 2019 Yılının İlk çeyreğinde temelleri atılıyor olacak.
Giresun Ticaret Borsası, Devletimize yük olmayan proje esaslı Avrupa Birliği veya diğer hibe kanallarından projeler Üreten ve bunu tüm yönetim yapısı ile başaran bir kurumdur. Mazisi başarılarla dolu ve geleceğe dönük Yeşil Giresun'u, Milleti ve Camiasının gelişimine katkı sağlayan bir kurumdur. Bunu yaparken bu kurumları yöneten caiamız temsilcileri bizler borsadaki emekçi arkadaşlarımız ile bunları bir işbirliği ile omuz omuza çalışarak yapıyoruz.
Söz konusu fındık satış noktası projemiz; bazı kurumlar tarafından, söylemlerimiz kopyala yapıştır usulüyle sahiplenilmeye çalışılmaktadır. Giresun Ticaret Borsası geçmişte yaptığı, yapım aşamasındaki ve yapacağı yeni projelerle kendini ispatlamıştır. Satış noktaları, Giresun Ticaret Borsası garantörlüğünde, kişileri ve kişilerin çıkarlarını değil, kurumsal yapıyı, Giresun'u ve Giresun Kalite Fındığını Ön plana çıkarmak için düşünülmüş vizyon bir projedir. Kişileri ve kişilerin çıkarlarını değil kurumsal kapasiteyi, Giresun'u ve Giresun Kalite Fındığını düşünmekten ve Ön plana çıkararak tüm kesimlerin daha fazla kazanç elde etmesini, zenginleşmesini ve refah seviyesini düşünmekten başka bir amacımız yoktur olamaz da. Ahbap çavuş ilişkisi ile, yapılan alanların, eşe dosta işletmeye verilsin anlayışında değiliz ve olmayacağız da. Bizim yaptıklarımızın ve yapacaklarımızın sahibi de işletmecisi de GTB Öncülüğünde, Üretici, tüccar, Üyelerimiz ve tüm Giresun'un halkının olacaktır. Hadi projelerimizi sahiplenmeye çalışıyorsunuz, GTB olmadan fındıkla alakalı bir şey yapılamayacağını bilmeyecek kadar olayın dışında olanların işi ehline ve uzmanına bıraksınlar diyoruz.
Yine göreve geldikten sonra Üyelerimizin finansmana erişimlerini kolaylaştırmak için Türkiye'deki bir çok il oda,borsa ve sanayi odalarına göre yatırımda olan ve yatırımlarının geri dönüşünü sağlamaya çalışan bir kurum olmamıza rağmen herkesin Üyesine 50 Bin TL. kredi sağladığı bir ortamda tavan miktar olan Üye başı 200 Bin TL. destek sağladığımızın da bilinmesini, Üyelerinin refahı için kaynak yaratma arayışında ve Üye memnuniyetini ve insanların saygısını kazanma hedefinde bir Borsa yönetmek arzusunda olduğumuzu da sizlerle paylaşıyoruz.
Kamuoyunun bilgisine arz olunur. 04.10.2018


Saygılarımızla,
GİRESUN TİCARET BORSASI
Yönetim Kurulu Başkanı
Yaşar İBAŞ